Örgüt Kültürü Modelleri: Modellerin Belirlenmesinde Kullanılan Boyutlar Açısından Bir İnceleme

İşletmelerin çevresel değişimlere hızlı ayak uydurabilmeleri, rekabet avantajı kazanabilmeleri, üyeleriyle birlikte hareket edebilmeleri için örgüt kültürünün kritik derecede önemli olduğu bilinmektedir. Bu durum uygulamacı ve araştırmacılar için örgüt kültürünü stratejik bir noktaya taşımakta ve örgüt kültürüne ilişkin yapılan çalışmaların ve dolayısıyla literatüre sunulan örgüt kültürü modellerinin sayısını gün geçtikçe arttırmaktadır. Bu çalışmanın amacı yazında yer alan örgüt kültürü modellerinde kullanılan boyutların profilini çıkararak alanda dağınık olan bilgiyi sistematik bir şekilde örgüt kültürü çalışması yapacak diğer araştırmacılara sunmaktır. Bu amaçla literatürde sıklıkla kullanılan 20 örgüt kültürü modeli incelenerek, tipolojilerin oluşturulmasında kullanılan boyutlar belirlenmiştir. Çalışma sonucunda 47 farklı boyutun örgüt kültürü modellerinin oluşumunda rol oynadığı görülmüştür. Risk, bireysel odaklanma, çevre/çevreye uyum, değerler, grup içi iletişim, otorite-otorite yapısı, amaçlar, örgüt yapısı, denetim/kontrol mekanizması, yetki, rekabet boyutları örgüt kültürü tipolojilerinin oluşumu ve yorumlanmasında sıklıkla karşılaşılan boyutlardır. Çalışma sonucunda elde edilen bu temel boyutların örgüt kültürü üzerine çalışmalar yapan uygulamacı ve araştırmacılara, çalışmalarında yol gösterici rol oynayacağı düşünülmektedir. Aynı zamanda bu boyutlar örgüt kültürü modellerinin oluşumuna ilişkin bir bakış açısı kazandırarak, başarılı örgütler yaratılması için bakılması gereken temel noktaları işaret etmektedir.