Muhasebe Meslek Etiği Düzenlemeleri Çerçevesinde İhbarcılık

Bir işletmede meydana gelen etiğe uygun olmayan veya yasalara aykırı faaliyetlerin, işletme içindeki veya dışındaki yetkili mercilere bildirilmesi olarak tanımlanan ihbarcılık, son yıllarda çeşitli yönleriyle yoğun biçimde tartışılmaktadır. Bu tür faaliyetler gizlilik içinde yürütüldüklerinden dolayı, bilinen kontrol yöntemleriyle tespit edilmeleri oldukça güçtür. Bu nedenle son yıllarda içsel ve dışsal ihbarlarla, etik dışı veya yasa dışı durumların ortaya çıkarılması ve gerekli önlemlerin alınması yaklaşımının yaygınlaştığı görülmektedir. İşletmeyle ilgili oldukça geniş çıkar gruplarına doğru ve güvenilir bilgiler sunma yükümlülüğü sebebiyle, muhasebe mesleği, sosyal sorumluluk ve kamu yararı boyutu bulunan bir meslektir. Hizmet sunduğu bir işletmede yasalara ve düzenlemelere aykırı bir durumla karşılaşan muhasebe meslek mensubu, bunun yetkili mercilere ihbarı konusunda kararsızlık yaşayabilmektedir. Bunun temel sebebi, yasalar ve meslek etiği ilkelerinin, ihbarcılık konusunda yol göstericiliğinin yetersiz olması ve ihbarcılığa yönelik olumsuz toplumsal algıdır. Bu çalışmada ihbarcılık kavramı, muhasebe meslek etiği düzenlemeleri çerçevesinde incelenmekte ve bu kavramın muhasebe mesleği ile ilişkisi tartışılmaktadır. Çalışmanın amacı, muhasebe meslek etiği düzenlemelerinde ihbarcılık konusuna yönelik yaklaşımların ortaya konulmasıdır. Mevcut düzenlemeler göz önüne alındığında gizliliğin genel ilke olarak benimsendiği, ihbarcılığın ise istisnai bir durum olarak görüldüğü anlaşılmaktadır. Muhasebe Meslek Mensupları İçin Uluslararası Etik Standartları Kurulu (IESBA) Etik Kuralları’nda yapılan ihbarcılıkla ilgili önemli bazı revizyonlarla bu yaklaşımın değişmeye başladığı söylenebilir. Böylelikle muhasebe mesleğinde ihbarcılık kavramı gündeme gelmiş ve bu konudaki belirsizlikler ortadan kalkmaya başlamıştır. Çalışmanın, muhasebe meslek etiğine yönelik çalışmalara bu yönüyle katkı sağlaması beklenmektedir.