Avrupa Birliği’nin Enerji Bağımlılığı Kapsamında İran ile Enerji Diyaloğu

On iki yılı aşkın Amerika’nın gözlemi ve yönetiminde AB’nin önemli taraf olarak, İran ile sürdürdüğü nükleer müzakereleri günümüzde olumlu bir sonuca varacağı ihtimali altında enerji bağlamında ikili ilişkilerin içeriğin ve düzeyini değiştirmeye yöneltmektedir. AB’nin İran petrol ve doğalgaz yataklarına gitgide duyduğu ihtiyaç, enerji arz güvenliği sağlanmasında İran’ın rolü ve tutumu, İran-Rusya ilişkileri kapsamında İran’ı ikna etmek için izlediği politikalarda revizyona gidilmesi gereği, değişmesi gereken önemli politika başlıklarıdır. AB Enerji Politikası, dış faktörlere duyarlı olduğu yanı sıra kırılgan niteliğe sahiptir. Dış faktörlerden maksat AB’nin enerji konusunda dışa bağımlılığı ve bu yönde enerji arz güvenliğinin dışsal etkenlerle karşı karşıya kaldığıdır. Ayrıca, AB enerji politikasını, çok taraflı ve uluslararası ticaret kapsamında gerçekleştirmektedir. AB açısından sorun enerji konusunda ulusal politikaların ulusüstü politikalarla hangi alanlarda ve hangi düzeyde revize edilmesidir. Birliğin enerji stratejisinin içeriği, üretim, dağıtım ve tüketimde enerji tasarrufu, Tek Enerji Piyasası oluşturmak, tüketiciye yönelik enerji arz güvenliği ve sürekliliğini sağlamak enerji alanında teknolojik değişim ve ileri teknoloji kullanımı için strateji belirleme gibi temel unsurlarından oluşmaktadır. Strateji kapsamında bütün yapılanlara rağmen AB’nin ortak bir enerji politikası hâlen bulunmamaktadır. En son, sadece kavram olarak enerji arzı ve güvenliği, enerji taşımacılığı ve çevre kirliliği gibi konular Lizbon Anlaşması’na eklenmiştir. Sonuç olarak, AB’nin ortak enerji politikası uygulamada başarı düzeyi, ayrıca İran’ın AB’nin enerji politikası uygulamasında önemi, enerji diyalogu kapsamında ikili ilişkilerin düzeyini belirleyecektir.