Turkiye'de Bolgesel Gelirin Yakinsamasi: Gelir Dagilimi Acisindan Bir Degerlendirme

Gelir dagilimindaki adaletsizlik ve yoksulluk gunumuzde dunyanin karsilastigi en buyuk sorunlardandir. Kisi basina gelir duzeyinin dusuk oldugu Turkiye’de, gelir dagiliminin bozuk olmasi bolgesel yoksulluk sorununu da beraberinde getirmektedir. 2000 yýlýna ait kisi basina GSYIH endeks verilerine gore, Marmara ve Ege Bolgeleri Turkiye ortalamasinin uzerinde, Akdeniz ve Ic Anadolu bolgeleri Turkiye ortalamasina yakin, Karadeniz, Guneydogu Anadolu ve Dogu Anadolu Bolgeleri ise Turkiye ortalamasinin altinda bir gelir seviyesine sahiptir. Gelir dagilimi esitsizliginin giderilmesinin bir yolu da bolgeler arasý kisi basina gelir duzeylerinin birbirlerine yakin hale getirilmesi olabilir. Bu politikayi uygulayabilmek icin, ilk olarak bolgeler arasi gelirin yakinsayip yakinsamadiginin tespit edilmesi gerekmektedir. Bu konudaki calismalar (Azzoni, 2001; Mccoskey, 2002; Tomljanovich ve Vogelsang, 2002) genellikle panel birim kok testlerini kullanmaktadirlar. Bu testler, geleneksel birim kok testlerine gore istatistiksel olarak daha guclu araclardir. Diger bir ifadeyle, geleneksel birim kok testleri, birim kokun varligina dair bos hipotezi reddetmekte gucsuz kalmaktadirlar (Fleissig ve Strauss, 1999). Panel birim kok testleri, ele alinan panel icin ortak bir birim kokun varligini test etmektedir. Ortak bir birim kok bulunduguna dair bos hipotezin reddedilmesi, panel uyelerinin soz konusu degisken acisindan birbirine yakinsadigini gostermektedir. Bu calýsmada, Turkiye’de bolgelerarasi gelirin ve kisi basina gelirin yakiýnsayip yakinsamadiginin arastirilmasi amaclanmaktadir. Bunun icin, 1990:1–2001:4 donemini kapsayan ceyrekli veriler kullanilarak, Turkiye’nin yedi ana bolgesine (Akdeniz, Dogu Anadolu, Ege, Guneydogu Anadolu, Ic Anadolu, Karadeniz ve Marmara) ait kisi basina GSYIH’nin yakinsamasi yeni gelistirilen panel birim kok testleri kullanilarak test edilecektir. Test sonuclari, Turkiye’nin bolgelerarasi gelir dagilimi farkliliklarini ortaya koyacaktir. Ampirik bulgular isiginda, Turkiye’nin (olasi) gelir dagilimi esitsizligine karsi alinabilecek alternatif onlemler ve cozum onerileri sunulacaktir.