Göç ve Koronavirüs: Nüfus Hareketliliği Verileri Üzerinden KOVİD-19 Salgınının Analizi

Korona virüs salgınıyla ilgili tepkiler, önlemler ve söylemler dünya çapında önemli farklılıklar göstermektedir. İtalya'da olduğu gibi bazı ülkeler vaka ve ölüm sayılarının çok dramatik olduğu bir durumdayken, 10 Mart 2020 tarihi itibariyle Türkiye ve Endonezya gibi ülkelerde çok az sayıda vaka olduğu veya hiç vaka bulunmadığı açıklanmıştır. KOVİD-19 salgınının Çin'de başladığı ve yayıldığı konusunda bir uzlaşma olmasa da,ilk vakalarınWuhan kentinde görüldüğü açıklandı. Bu bağlamda Wuhanla ilişkili seyahat yoğunluğu / hacminin yanı sıra Çinle bağlantılı uluslararası göç stoklarını ve/veya insan hareketliliğini anlamak önemtaşımaktadır. Bu çalışmada, 2019 yılının sonunda ortaya çıkışından beri Wuhan merkezli uluslararası seyahat hacminden hareketle KOVİD-19 salgınının yayılmasını insan hareketliliği / göç yoğunluğu modeliyle açıklamayı amaçladık. Araştırmamızda, ülkelerdeki Çin kökenli göçmen stoku nüfus ile Çin'deki uluslararası göçmen stokunun varlığının, diğer makro faktörlerle etkileşerek salgının dünya çapında yayılmasının tahmininde önemli göstergeler olduğunu ortaya koymaktayız. Bu noktadan hareketle çalışmamızda, göçmen stoku verileri ile seyahat hacmi verilerinin insan hareketliliği koridorlarına (köken ve hedef bölgelere) göre izlenmesinin, ülkelerin KOVİD-19 ve benzeri salgınların yayılmasını kontrol altına almak için daha erken önlemler alabilmede önemli bir faktör olabileceğini savunmaktayız. ABSTRACT IN ENGLISH Analysing the Spread of COVİD-19 Using Human Mobility Data Reactions, measures as well as discourses dealing with the current pandemic vary significantly across the world. While some countries were completely locked down, as was the case in Italy, some had claimed to have very few or no cases, as was the case in Turkey and Indonesia by March 10th, 2020. The COVID-19 outbreak is allegedly started in China and the spread has been linked to those travelling from Wuhan in Hubei province in Central China. Therefore, it is important to understand the travel density/volume of passengers carried as well as routes from Wuhan through connected main regional air travel hubs across China. In this study, we developed a model on migration and travel intensity that can explain outbreak and spread of COVID-19 since it appeared at the end of 2019. We show that the presence of migrant stock populations of Chinese origin and the immigrant stock in China are useful indicators in the prediction of the spread of the outbreak worldwide in the event of interaction with several other macro factors. We argue that monitoring immigrant stock data and travel volume data based on human mobility corridors (i.e. origins and destinations), countries could have been better prepared and taken early measures to contain the spread of COVID-19.