Türkiye’de Cari Açıklar, Dış Ticaret ve Finansal Kırılganlıklar

Bu çalışmada son dönem Türkiye cari açıkları, dış ticareti ve finansal kırılganlıklarının nedenleri ve sonuçları tartışılmaktadır. Çalışma bulgularına göre, Türkiye ekonomisi, yüksek cari açıklar ve bunun ağırlıkla kısa vadeli fonlarla finansmanı, düşük tasarruf ve yatırım oranları, çok yüksek kredi-mevduat oranı, aşırı düşük net uluslararası rezervleri, ihracatın ve ithalatın, sırasıyla, yüksek yurtdışı talep ve yurtiçi gelir esneklikleri, finans-dışı firmaların aşırı yüksek borç dolarizasyonu, büyümenin temelde cari açık ve küresel finansal koşullar tarafından belirlenmesi, orta-yüksek ve yüksek teknoloji ürünlerinde açıklanmış göreli dezavantajının yüksek olması ve giderek düşen para politikası güvenilirliği gibi tüm temel konularda, dış şoklara karşı “kırılgan 5’li” ülkelerinden bile daha kırılgan durumdadır. Bunların sonucunda, Türkiye ekonomisi yakın dönemde derin bir finansal kriz riski taşımaktadır. Bu krizin ani ve derin olmaması için, para politikasına güvenin sağlanması, reel sektör ve finansal sistem için aktif bir de-dolarizasyon stratejisinin uygulanması, etkin bir sermaye hareketleri politikasının oluşturulması ve uygulanması, potansiyel büyümeyi ve dolayısıyla tasarrufları arttıracak yapısal reformların gerçekleştirilmesi, kamu ve özel sektör tasarruflarının arttırılması ve TCMB’nin finansal istikrar için kredi büyümesini doğrudan kontrolüne izin veren araçlara sahip olmasını da içeren finansal sistem reformu gibi önlemler acil olarak gerekmektedir. Bu acil önlemlerin güvenilir olarak uygulanmaması durumunda, çok yakın dönemde, “Kırmızı Pazartesi” dinamiklerinde bir başka Türkiye finansal krizinin gerçekleşmesi şaşırtıcı olmayacaktır