Türkiye’nin dış ticaret dengesinin Box-Jenkins modelleriyle tahmini

Dış ticaret açıkları Türkiye’nin kronikleşmiş sorunları arasındadır. 1980’lerden beri benimsenen dışa açık kalkınma modeliyle ihracat rakamları her ne kadar artan bir seyir izlese de ithalatın ihracattan daha fazla artmış olması dış ticaret açıklarını yapısal bir soruna dönüştürmüştür. Çalışmamız söz konusu sürecin, 2003 yılından bu yana gerçekleşen verilerden hareketle, nasıl bir eğilim gösterdiğini tahmin etmeyi amaçlamaktadır. Çalışmada 2003 Ocak - 2008 Mayıs dönemi aylık ihracat ve ithalat serileri Box-Jenkins modelleri ile analiz edilmiş, izleyen ayların tahmini değerleri bu seriler yardımıyla elde edilmiştir. Veri olarak kullanılan seriler dolar bazında hesaplanmış olduğundan bu hesaplamalar esas alınmış, parite farklılıkları ve dünyadaki fiyat değişimleri dikkate alınmamıştır. Dış ticaret hacmi şüphesiz siyasal ve benzeri gelişmelerle de ilintilidir. Ancak bu tip gelişmeler veri olarak kabul edilmiş ve mümkün olduğunca değerlendirmeye tabi tutulmamıştır. Çalışmada elde edilen en önemli bulgu, 2009’da da dış ticaret açıklarının önemli bir sorun olarak mevcudiyetini koruyacağıdır.