Türk Sermaye Piyasası Üzerinde Politik Olayların Etkileri

Bu çalışmada, 1987-2004 dönemine ait üçer aylık veriler kullanılarak, politik olayların (İstanbul Menkul Kıymetler Borsası) IMKB üzerindeki olası etkileri oluşturulan beş hipotez çerçevesinde incelenmiştir. Politik olay kavramıyla ifade edilenler yapay değişkenlerle üç modelde açıklayıcı değişken olarak yer almıştır. Yapay değişkelerin yanında ISER’i etkileme olasılığı olan dört kontrol değişkene de [(Bankalararası faiz oranı (IBR), döviz kuru (EXC), gayrisafi milli hasıla (GDP) ve New York Menkul Kıymetler Borsası getiri oranı) NSR gibi] her üç modelde yer verilmiştir. Bu modeller üçer aylık veriler kullanılarak OLS yöntemiyle tahmin edilmiştir. OLS yöntemi tahminlemesi, her üç model için ISER’in NSR ve IBR’deki değişmelere duyarlılığının yüksek ve aralarında pozitif istatistiksel anlamlılığa sahip ilişki olduğunu göstermiştir. Model 1’de politik olayların ISER’deki değişmeleri açıklamada yetersiz olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Son iki modelde kullanılan polik olay yapay değişkenlerinden ise sadece LRLC (sol liderliğinde sol-sağ hükümeti) ve LRLCN (sol liderliğindeki sol-sağ hükümetindeki parti sayısı) yapay değişkenlerinin ISER üzerinde etkisinin olduğu ve bu etkinin pozitif ve istatistiksel anlamlılığa sahip olduğu görülmüştür. Bu yapay değişkenler DSP-MHP-ANAP dönemini işaret etmektedir ve bu koalisyonu diğerlerinden ayıran şey, kabineye dışarıdan gelen Kemal Derviş isimli kabine üyesidir. Kemal Derviş ekonomiden sorumlu olup, hükümette IMF istikrar politikalarının garantörü ve kontrol edicisi olarak yer almıştır ve belki de yatırımcılar bunu kendi yatırımları için pozitif işaret olarak algılamışlardır. Bu nedenle biz de bu etkiyi Derviş etkisi olarak isimlendirdik.