Segmentacja populacji a szacowany rozmiar szarej strefy

Celem artykułu jest sprawdzenie jak przyjęcie odmiennych założeń odnośnie podziału badanej populacji wpływa na estymowaną wielkość szarej strefy, generowaną w oparciu o metodę zaprezentowaną po raz pierwszy przez Pissaridesa i Webera [1989]. We wspomnianej metodzie, wykorzystuje się dane ankietowe gospodarstw domowych i zgodnie z określonym kryterium, dzieli populację na grupę gospodarstw czerpiących dochody w ramach szarej strefy oraz grupę gospodarstw funkcjonujących w pełni w gospodarce rejestrowanej. Modelując zależności między dochodami a wydatkami, szacuje się rozmiar szarej strefy. W artykule ukazano wpływ dwóch efektów na estymowany rozmiar szarej strefy. Po pierwsze, efektu różnego zdefiniowania tego samego kryterium przyjętego do podziału populacji, po drugie, efektu zastosowania zupełnie innego, niż proponowane w literaturze, kryterium podziału próby. Z przeprowadzonego badania, na przykładzie danych amerykańskich (Consumer Expenditure Survey) obejmujących lata 1980-2003, wynika, że sposób podziału populacji ma ogromne znaczenie w estymacji wielkości szarej strefy, zgodnie z metodą Pissaridesa i Webera [1989]. W zależności od zastosowanego kryterium segmentacji populacji, otrzymano istotnie różne oszacowania. Górna granica rozmiaru szarej strefy w relacji do PKB kształtowała się poniżej 10% lub w okolicach 40%. Na podstawie wyników badań innych autorów wartość 40% uznano jednak za mało prawdopodobną. Przeprowadzone badanie sugeruje również, że o ile wybór cechy dzielącej populację jest kluczowy, o tyle sam sposób jej zdefiniowania ma mniejsze znaczenie.