Polityka przemysłowa i spójności wobec planów reindustrializacji Unii Europejskiej. Wnioski dla Polski

Opracowanie jest próbą odpowiedzi na pytanie, czy i w jakim stopniu nowa polityka przemysłowa i polityka spójności w latach 2014–2020 może przyczynić się do reindustrializacji krajów i regionów UE, oraz na ile cele te znalazły swój wyraz w strategii rozwoju gospodarczego Polski. W opracowaniu wykorzystano metodę, polegającą na przeanalizowaniu trendów rozwoju sektora przemysłu i polityki przemysłowej w UE oraz planów renesansu tego sektora zawartych w strategicznych dokumentach UE i Polski. Analiza celów, do których dąży polityka przemysłowa, ujętych w Strategii 2020 potwierdza wyraźną ewolucję podejścia Komisji Europejskiej do sektora przemysłu. Wyraża się to w uznaniu za celowe nie tylko działań horyzontalnych, ale – co jest wyraźnym novum – również sektorowych (wspieranie restrukturyzacji sektorów będących w trudnej sytuacji w kierunku działalności dobrze rokujących). Proces reindustrializacji będzie też wspierany przez politykę spójności ­m.­in. przez współfinansowanie inteligentnych strategii oraz inwestycje, w tym w sektorze przemysłu. Działania przewidziane w strategii mogą okazać się nieskuteczne; rozwój nowoczesnego, europejskiego przemysłu będzie zależeć głównie od preferencji lokalizacyjnych korporacji, które w warunkach globalizacji stały się niezależnymi graczami i decydują o lokalizacji zgodnie z własnymi interesami. Renesans przemysłu europejskiego będzie zatem zależeć w znacznym stopniu od warunków, jakie będzie oferował rynek wewnętrzny oraz od tego, czy będzie stanowił atrakcyjną alternatywę dla krajów o tańszych warunkach produkcji. Jeżeli chodzi o strategię Polski, to należałoby w sposób wyraźny wskazać nowe działania sprzyjające odradzaniu się przemysłu, wykorzystujące efekty synergiczne polityki przemysłowej i polityki spójności. W obecnych dokumentach strategicznych nie przewiduje się możliwości interwencji sektorowych. Cele i instrumenty polityki spójności i polityki przemysłowej wskazują na to, że obecnie bardziej proindustrialnie może oddziaływać polityka spójności.