Glebokie determinanty wzrostu gospodarczego – weryfikacja empiryczna z wykorzystaniem metod estymacji panelowych

Na bazie niezbilansowanego panelu danych dla okresu 1996 – 2004 oraz 207 panstw i terytoriow dokonano oceny znaczenia glebokich determinant wzrostu w determinowaniu poziomu rozwoju gospodarczego. W odroznieniu od dotychczasowej analizy empirycznej przedmiotu wykorzystano panelowe modele ekonometryczne szacowane przy pomocy metody Hausmana-Taylora. Analiza ekonometryczna wskazala na endogenicznosc zmiennych instytucjonalnych. Uzyskane wyniki potwierdzily statystyczna istotnosc glebokich determinant w wyjasnieniu roznic w poziomie rozwoju. W wiekszosci przypadkow specyfikacja bazowa modelu – obejmujaca logarytm naturalny indeksu otwartosci, rzady prawa oraz odleglosc od rownika – okazala sie miec statystycznie istotny wplyw na poziom rozwoju gospodarczego, a kierunek ich oddzialywania jest zgodny z oczekiwaniami. Okazalo sie jednoczesnie, ¿e zmienne powy¿sze moga byc zastapione przez inne zmienne instytucjonalne (m.in. efektywnosc rzadow czy jakosc regulacji), czy zmienne geograficzne (w tym kilka zmiennych geograficznych jednoczesnie) przy zachowaniu kierunku i istotnosci wplywu. Ma to o tyle du¿e znaczenie, ¿e w przypadku Europy i Azji odleglosc od rownika okazala sie nie odgrywac statystycznie istotnej roli w determinowaniu poziomu rozwoju. Ogolnie rzecz biorac model bazowy sprawdza sie bardzo dobrze w przypadku Afryki i Ameryki Poludniowej wydaje sie natomiast niedopasowany do specyfiki kontynentu azjatyckiego. Jakosc instytucji wydaje sie miec szczegolnie du¿e znaczenie w determinowaniu rozwoju panstw polkuli poludniowej jak i obecnych i bylych panstw socjalistycznych. Dla osiagniecia korzysci rozwojowych w procesie transformacji systemowej szczegolnie du¿y nacisk nale¿y polo¿yc na jak najlepsza i trwala poprawe jakosci instytucji.