Geçici koruma kapsamındaki Suriyeli çocukların Trabzon devlet okullarındaki durumu

2011 yılı Mart ayından bu yana devam eden Suriye’deki iç savaş ve çatışma ortamı, milyonlarca Suriye vatandaşının komşu ülkelerine sığınmasına yol açmıştır. 2017 yılı itibariyle Türkiye’de geçici koruma kapsamına alınan Suriyelilerin sayısı üç milyonu aşmış durumdadır. Böylesi yoğun bir kitlesel göç içerisinde okul çağındaki çocuklar, geçici koruma kapsamına alınan Suriyeli nüfusun neredeyse üçte birini oluşturmaktadır. Suriye’deki iç savaşın uzaması ve akabinde Türkiye’ye göç eden insanların kalma sürelerinin artmasına paralel şekilde bu çocukların eğitim sistemine dâhil edilmesi gerekmektedir. Bu çalışma, okul çağında olan geçici koruma kapsamındaki Suriyeli çocukları odağına alarak onların eğitim sürecinde karşılaştıkları sorunları, beklenti ve taleplerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Ayrıca, çocukların devam ettikleri okullarda okul müdürleri ve öğretmenlerin deneyimleri de araştırmaya dâhil edilmiştir. Araştırma Mart-Nisan 2016 tarihleri arasında Trabzon İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı altı ilköğretim okulunda (ilk ve ortaokulda), öğrenim gören Suriyeli öğrenciler ile bu okullarda görev yapan okul müdürleri ve öğretmenlerle sınırlıdır. Konunun amacına uygun bir şekilde konuya müdahil olan okul yöneticileri, öğretmenler ve öğrencileri anlamaya yönelik saha araştırmasında verilerin toplanması sırasında derinlemesine görüşme tekniği kullanılmıştır. Özellikle öğrencilerle hem bireysel hem de odak grup görüşmeleri yapılmıştır. Bu sayede, geçici koruma kapsamındaki çocukların haklarını gözeten politika üretilmesi kapsamında, etkin bir eğitim programının hazırlanması ve uygulanması, eğitim materyallerinin hazırlanması ve geliştirilmesi, düzenli ve doğrudan bir izleme faaliyetinin yapılması, eğitim süreçlerine erişim için farkındalık sağlanması, gerektiğinde eğitimcilerin ihtiyaç duydukları alandaki yeterliliklerinin güçlendirilmesi ve desteklenmesi hedeflenmiştir. ABSTRACT IN ENGLISH The civil war and conflict environment in Syria, which has continued since March 2011, has led to the refuge of millions of Syrian citizens in their neighboring countries. As of 2017, the number of Syrians who have been taken into temporary protection coverage in Turkey has exceeded 3 million. In such a massive immigration, children in school age constitute almost one third of the population. In line with the prolongation of the civil war in Syria and the subsequent residence of those who migrate to Turkey, it is necessary to be included in the education system of these children. This study aims to take the Syrian children who are in temporary shelter in the school age and focus their problems, expectations and demands on their education process. In addition, the experiences of school principals and teachers were also included in the study of the children they attend. The research is limited to the Syrian students studying in the six primary schools (primary and secondary) affiliated to the Trabzon Provincial Directorate of National Education between March-April 2016 and the school principals and teachers working in these schools. An in-depth interview technique was used during the gathering of the data in the field survey to determine the school administrators, teachers and students involved in the subject. Particularly, students were interviewed both individually and in focus. In this context, within the scope of policy development for the rights of temporary protection children, preparation and implementation of an effective training program, preparation and development of training materials, regular and direct monitoring activities, awareness of access to training processes.