Starzenie się społeczeństwa a wzrost gospodarczy w krajach Unii Europejskiej

Due to the still growing demographic aging process and the significance of this process on the economy, the article analyzes relationship between the demographic aging of the European Union countries and economic growth. The aim of the research was to determine the impact of demographic aging on the rate of economic growth in the EU27. The research period covered the years 2000-2015. Data from the Eurostat and the World Bank databases were used. The study adopted a division into the “old” and “new” EU Member States. The rate of GDP growth was taken as the measure of economic growth, while the measures of demographic aging included the old-age rate (percentage of population aged 65 or over) and the venerable senility rate (share of the population at the age of 80 or more in the general number of population). Panel models were used. It was found that the demographical aging of society negatively correlates with the dynamics of economic growth. In panel models constructed for countries of the "old" Union, regression coefficients for the old-age rate and the venerable senility rate were respectively: –0,446 and –1,521, while for the "new" EU countries were equal to: –0,153 (for the old-age rate) and –0,980 (for the venerable senility rate). This means that the negative impact of demographic aging on the GDP growth rate is more strongly observed in the countries of the "old" Union in comparison with the countries of the "new" Union. / Synopsis. Z uwagi na wciąż pogłębiający się proces demograficznego starzenia się ludności i znaczenie skutków tego procesu dla gospodarki, w artykule poddano analizie relację pomiędzy starzeniem się społeczeństwa krajów Unii Europejskiej a wzrostem gospodarczym. Celem podjętych badań była próba określenia wpływu starzenia się społeczeństwa na dynamikę wzrostu gospodarczego w krajach UE 27. Okres badań obejmował lata 1996-2016, dane pochodziły z bazy Eurostatu oraz Banku Światowego. Na potrzeby badań uwzględniono podział na kraje „starej” Unii i „nowej” Unii. Za miarę wzrostu gospodarczego przyjęto tempo wzrostu PKB, natomiast uwzględnionymi miarami starości demograficznej były stopa starości (odsetek osób w wieku 65+ w populacji) oraz współczynnik sędziwej starości (odsetek osób w wieku 80+ w populacji). Wykorzystano modele panelowe. Stwierdzono, że demograficzne starzenie się społeczeństwa ujemnie koreluje z dynamiką wzrostu gospodarczego. W skonstruowanych modelach panelowych dla krajów „starej” Unii współczynniki regresji odpowiadające stopie starości i współczynnikowi sędziwej starości wynosiły odpowiednio: –0,446 oraz –1,521, podczas gdy dla krajów „nowej” Unii były równe: –0,153 (dla stopy starości) oraz –0,980 (dla współczynnika sędziwej starości). Oznacza to, że negatywny wpływ starzenia się ludności na tempo wzrostu PKB jest silniejszy w krajach „starej” Unii w porównaniu z krajami „nowej” Unii.